Een succesvolle datastrategie begint met weten waar je nú staat

Door Dick Beekhuizen | 26 september 2018
Data als grondstof

In onze huidige maatschappij draait alles om informatie. Waar vroeger het adagium ‘kennis is macht’ gold, zouden we er in het huidige informatietijdperk beter van kunnen maken ‘data is macht’, of liever nog ‘informatie is macht’. Maar hoe kom je aan je informatie? Ben je hiervoor afhankelijk van collega’s? Bedenk je eens dat je steeds opnieuw iemand binnen je organisatie moet vragen om informatie, terwijl je deze elke week of maand opnieuw nodig hebt. En dat die persoon dan elke keer weer de benodigde data moet verzamelen, bewerken en presentabel maken. Het kan niet anders dan dat je je op zo’n moment bedenkt: dat moet makkelijker kunnen! datastrategie

Stel dat je met een redelijk complex vraagstuk rondloopt. Bijvoorbeeld: dat je kunt zien hoeveel klanten je bedrijf heeft, welke producten ze kopen en welke omzet je daarmee realiseert. Die informatie wil je combineren met externe data, om inzichtelijk te maken waar je klanten zich bevinden en wat de invloed van het weer is op hun koopgedrag. En stel, dat je de antwoorden op al deze vragen binnen een uur op je beeldscherm hebt staan. Dan heb je je zaken goed geregeld toch?

Het succes van Coolblue

Of het nu gaat om de creatieve teksten in hun communicatie, grappige filmpjes, bijzondere wijze van recruitment of hun geniale online strategieën; bij Coolblue lijkt het of ze echt álles goed voor elkaar hebben. Waar komt dat nou door?

De bron van het Coolblue-succes ligt in het feit dat ze echt alles (willen) weten van hun klanten om zo ultiem mogelijk te kunnen scoren op klanttevredenheid. Coolblue-oprichter Pieter Zwart is daar duidelijk over:

“Klanttevredenheid is eigenlijk een heel methodologisch proces. Continu in kaart brengen wat de klant verwacht, wat we hem bieden en wat hij ervan vindt. In elk stukje van de klantreis. Als iedereen – van degene die het pakketje inpakt tot de klantenservicemedewerker – vervolgens precies weet wat de klant verwacht en wat hij daarvoor moet doen, dan krijg je iets heel erg fantastisch. Het is geen trucje en daarom is het ook zo lastig te kopiëren. Zeggen ‘wij zijn extreem klantvriendelijk’ is heel makkelijk, maar stiekem heel lastig om te doen.”

datastrategie mobilee

Heel, heel, heel veel data

Het succes van Coolblue is dus grotendeels toe te schrijven aan goede dataprocessen en het feit dat ze daar hun hele business op aanpassen. Daarin gaan ze heel ver. Door alles te meten en heel, heel, heel veel data te verzamelen.

“Neem bijvoorbeeld het kopen van een laptop,” zegt Zwart. “Dat is een heleboel werk. Ze gooien je helemaal dood met specificaties en gigabytes en inches. Het is bijna niet te doen voor een consument. Wij zijn onszelf toen de vraag gaan stellen: waar zijn mensen eigenlijk naar op zoek in een laptop? Een laptop om te gamen, voor video editing of een budget-laptop.

Vervolgens zijn we gaan kijken welke specificaties daarbij horen. Welke laptops werden veel verkocht? En welke niet? Al die gegevens hebben we in een datamodel gestopt en uiteindelijk kom je er dan achter dat je uit al die laptops 18 ideale prijs-specificatie punten kunt filteren. We zijn gaan bellen met alle grote laptopproducenten en hebben hen gevraagd om die specifieke modellen exclusief voor ons te maken. En dat werkt! Door heel goed in kaart te brengen wat de echte behoefte is van de klant, kun je gaan ondernemen en creatief zijn. En kun je structureel competitief voordeel bouwen.”

Door heel goed in kaart te brengen wat de echte behoefte is van de klant, kun je gaan ondernemen en creatief zijn. En kun je structureel competitief voordeel bouwen.

Hoe kom je tot een volwassen datastrategie?

Een volwassen datastrategie leidt dus tot grote successen en geeft je organisatie de noodzakelijke competitieve voorsprong. Maar hoe kom je daar? En, nóg belangrijker, hoe weet je waar je nu staat? Veel organisaties dromen over een data maturity, zoals die van Coolblue. Maar met alleen dromen kom je er niet. Het is noodzakelijk de juiste stippen op de horizon te zetten. Het stellen van doelen geeft daarbij een duidelijke focus.

Focus & motivatie

Doelstellingen geven aan wat de prioriteiten zijn van de organisatie voor een bepaalde periode. Ze zijn een afgeleide van de strategie van de organisatie. Voor medewerkers geven organisatiedoelstellingen duidelijke richting aan hun eigen werkzaamheden en helpen ze bij het bepalen van prioriteiten. Daarmee stuurt het de besluitvorming binnen de organisatie. Wanneer doelen klein gemaakt worden, haalbaar zijn en er beloningen aan gekoppeld worden, helpt het medewerkers te motiveren. Ze hebben dan iets concreets om naartoe te werken.

Groepsgevoel & betrokkenheid

Binnen organisaties moet je goed kunnen samenwerken. Met andere woorden; er moet een groepsgevoel gecreëerd worden om met elkaar te werken en samen doelen te behalen. De doelen zelf creëren herkenbaarheid, waardoor medewerkers elkaar opzoeken en met elkaar willen streven het doel te behalen. Het vergroot de betrokkenheid van de medewerkers bij het behalen van de doelen en bij de organisatie. Zeker wanneer ze zelf hebben bijgedragen aan het bepalen van de doelstellingen.

datastrategie mobilee

Meetbaar

Doelstellingen moeten meetbaar zijn. Als organisatie wil je weten waar je staat, wat je eindpunt is. Je wilt weten hoe de weg naar het doel verloopt, wat je nog moet doen om het doel te behalen en sowieso of je het doel gaat halen. Hiervoor moet je doelstellingen behapbaar maken, of SMART, maken. Dus: stel duidelijke doelen en wees open en realistisch. Alleen dan ben je in staat je doelen goed te volgen. Dit geldt evengoed voor BI-afdelingen. Als BI-afdeling of als data-afdeling wil je ook weten waar je staat en waar je naartoe wilt.

Data Maturity Scan

Weet jij wat je doelstellingen zijn als team, als afdeling en als organisatie die wil groeien op het gebied van dataverwerking en informatievoorziening? De juiste doelen stellen is niet altijd eenvoudig. Vooral omdat organisaties niet altijd weten waar ze op dit moment staan in hun ‘data maturity’. Weten waar je nu staat, is cruciaal in het stellen van de juiste doelen. Maar hoe stel je de data maturity van jouw organisatie vast?

Een handig hulpmiddel hiervoor is een Data Maturity Scan. Die helpt je bij het bepalen van je huidige situatie op diverse vlakken en waar je wilt zijn over, pak ‘m beet 3, 4 of 5 jaar. Omdat dataverwerking een technische inslag heeft, bestaat de neiging vaak om zo’n scan te zien als technisch, iets voor IT. Met andere woorden; welke software en hardware moeten we aanpassen voor een betere dataverwerking? Dat is een gemiste kans, want deze insteek is veel te beperkt. Vaak is er veel te winnen bij de niet-technische aspecten van dataverwerking. Concreet:

  • Stel dat je merkt dat je informatie nodig hebt. Je krijgt wel wat informatie, maar die is naar jouw mening niet volledig genoeg. Weet je dan bij wie je moet zijn? Of hoe lang het duurt voordat die informatie wel volledig genoeg is? Dan kun je investeren in nieuwe tools, maar dat geeft geen directe verbetering in de informatie die je krijgt.
  • En laten we aannemen dat de data geleverd kan worden, maar dat er rekenregels voor nodig zijn om de juiste informatie te zien. Is die rekenregel dan voor iedereen hetzelfde en ziet iedereen dan de informatie conform die rekenregel?

Kortom; denk bij data niet alleen aan tools, maar vooral ook aan medewerkers, cultuur, draagvlak, besluitvorming, financiering en realisatie!

Een succesvolle datastrategie

Omdat Mobilee klanten wil helpen groeien, hebben we hiervoor een groeimodel ontwikkeld. In dit model kijken we naar verschillende aspecten van de (data)organisatie: Proces en Werking, Organisatie en Cultuur, Sturing en Governance en Techniek en Tools. Dit model blijkt in de praktijk te helpen bij het stellen van doelen op het gebied van data & informatie. Op basis van het groeimodel hebben we een scan gemaakt; een laagdrempelige online check om te zien waar je met je team, afdeling en organisatie staat.

Nieuwsgierig? Volgende week gaat Fabian van Leijden dieper in op de Data Maturity Scan. Wil je de scan direct in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan hier in.

Dick Beekhuizen

Consultant

+31(0)30 7670350

Over Dick Beekhuizen

Dick Beekhuizen is Data consultant bij Mobilee. Hij helpt organisaties met het verbeteren van hun interne en externe data analyse en -rapportage behoefte, om zo een hoger volwassenheidsniveau op het gebied van datagedreven werken te bereiken.

Lees ook:


Meer van dit soort artikelen ontvangen?

Schrijf je in