Plezier als bron van energie bij digitale transformatie
Wist je dat organisaties veel makkelijker en sneller veranderingen realiseren door plezier daarin te integreren? Wetenschappelijk onderzoek van Emiliana R. Simon-Thomas laat zien dat mensen die plezier hebben op hun werk productiever, positiever, efficiënter en gelukkiger zijn.
Plezier is zo ook een heel belangrijke succesfactor bij digitale transformaties in het omarmen van veranderingen. Hoe zorg je voor (meer) plezier op jouw werk?
We vragen het aan Mobilee consultants Sanne, Yorick, Lorraine en Mieke. Hoe draagt plezier bij aan de versnelling van digitale transformatie? Tijdens een onderling gesprek met elkaar bespreken ze wat de functie en het belang is van plezier maken, hoe zij dit bij verandervraagstukken aanpakken en hoe je nu concreet hiermee begint.
De functie van plezier bij verandervraagstukken
“Wat is volgens jullie de functie van plezier maken, waarom is het zo belangrijk bij verandervraagstukken en het bereiken van doelen in organisaties?”
Sanne: Plezier is voor mij de brandstof om samen echt te willen bewegen. Plezier hebben in de dingen die je doet, maakt je nieuwsgierig, het creëert ruimte om te leren en stimuleert bewuste samenwerking.
Lorraine: Voor mij geldt dat plezier de verbinding tussen mensen in organisaties vergroot. Plezier geeft energie en door plezier te integreren in je werk, creëer je een omgeving van vertrouwen waarin mensen zich veilig voelen: een mooie basis voor creativiteit en innovatie. Voor mij is plezier niet iets extra’s bovenop of naast het werk: het is simpelweg onderdeel hiervan.
Yorick: Met plezier kun je de shift maken in een verandering van ‘iets zwaars dat moet’, naar ‘iets lichts dat je wilt met elkaar’. Plezier speelt daarin een hele belangrijke rol. Plezier heeft een positief effect op de interactie tussen mensen in een organisatie. Hiermee vergroot je de kans van slagen in het bereiken van de organisatiedoelen en de veranderopgave.
Mieke: Aanvullend op wat Sanne zegt, is plezier maken voor mij een voorwaarde om beweging te creëren die nodig is om een wendbare organisatie te realiseren. Wendbaarheid realiseren betekent dat je ander gedrag van mensen wilt zien, waarbij mensen durven te experimenteren, zelf besluiten durven te nemen en vooral te leren. Door plezier in te bouwen in het aanleren van dit nieuwe gedrag komt energie vrij die een enorme aantrekkingskracht heeft voor anderen. Op deze manier creëer je een beweging, waar steeds meer teams en mensen nieuwsgierig naar worden en ook aan mee willen doen. Het is leuk om samen te lachen, af en toe iets geks te doen: het werkt aanstekelijk. Plezier is de energiebron om de beweging in een transformatie op gang te krijgen.
Samen beleven, samen plezier maken en samen doen
“In het artikel Wendbaar realiseren draait om doen, samen doen zeggen we dat het vooral gaat om samen beleven, samen doen en samen plezier hebben met de mensen die werkzaam zijn bij onze klantorganisaties. Hoe doen jullie dat dan, samen plezier hebben in het werk?”
Mieke: Ja, goede vraag. Ik denk dat voor mij drie elementen eruit springen, als het gaat om samen plezier maken. Het begint met het elkaar leren kennen. Bijvoorbeeld door leuke teambuildingactiviteiten of iets kleins zoals een vergadering beginnen met een leuke creatieve vraag. Daarnaast is het belangrijk om samen een doel te hebben en successen te vieren. Hierbij helpt het als je als team visueel hebt gemaakt wat de stapjes werk zijn, wat je samen te doen hebt om het succes te bereiken. Te vaak vergeten we even stil te staan bij deze successen, waarmee je de kans ontneemt om ook samen te genieten en plezier te hebben. Het laatste element van plezier gaat over een cultuur creëren, waarin teams en mensen het vertrouwen krijgen om samen te bepalen hoe ze het werk het beste kunnen vormgeven. Door dit vertrouwen durven collega’s zelf keuzes te maken of met voorstellen te komen die anders zouden blijven liggen. Dit vraagt om een leiderschapsstijl die faciliteert en kwetsbaarheid inzet als kracht. Dit komt vooral terug in de verschillende gesprekken met leidinggevenden en in specifieke workshops.
Sanne: Ik werk altijd vanuit drie diamanten, deze zorgen ervoor dat mijn aanpak gaat stralen. De eerste is liefdevol organiseren, dit is voor mij de basis en vertegenwoordigt ook mijn overtuigingen hoe ik in het leven sta. Ik werk vanuit liefde en niet vanuit angst, ik kies bewust voor de positieve benadering boven de negatieve. Dit straal ik uit in alles wat ik doe.
De tweede is bewust samen. Dit betekent dat ik een werkomgeving creëer waarin ik mensen inspireer en motiveer om vanuit bewustzijn samen te werken. Ruimte voor jezelf en dus ook ruimte voor elkaar. Inzetten op de wijsheid van de gehele groep.
De derde diamant richt zicht op spelend wijs worden. Ik hou ervan om op een plezierige manier samen iets nieuws uit te proberen tijdens het werk. Door samen te experimenteren, leer je veel makkelijker. Het is gewoon leuk en verhoogt het werkplezier aantoonbaar!
Meer nieuws over digitale transformatie lezen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Yorick: Al het bovenstaande begint met het bieden van een veilige en vertrouwde werkomgeving vanaf de eerste dag dat iemand start. Als de veiligheid of het vertrouwen in het geding is, schieten mensen in een blokkerende en voor zichzelf ‘veilige modus’ waarbij creativiteit, initiatief en lef tonen niet of zelden tot de mogelijkheden behoort.
“Laat iemand die nieuw is zich verwonderen en geef ruimte om vragen te stellen, ook over de dagelijkse gang van zaken.”
Mijn credo richting de scrumteams die ik begeleid is: dingen mogen mislukken om de juiste redenen. Zolang ze alles gedaan hebben wat binnen hun invloed en verantwoordelijkheid ligt om er een succes van te maken zal ik ze daar altijd voor prijzen ongeacht het resultaat. Deze houding brengt namelijk in de regel veel meer successen dan teleurstellingen omdat teamleden leren al hun kwaliteiten, en dat van hun teamgenoten, te benutten om resultaat te behalen. Dit open met elkaar bespreken en elkaar helpen doelen te realiseren, levert structureel meer werkplezier en voldoening op.
Lorraine: Een van mijn (vele) favoriete oneliners is: “Never ever underestimate the importance of having fun”. Dit geldt voor mij direct op het moment dat ik een organisatie als consultant binnenloop. Of zelfs daarvoor al, als mijn start nog niet officieel is. Hierbij gaat het er overigens niet om, om de clown uit te hangen. Het gaat mij om het lichter maken van vaak taaie onderwerpen, zonder aan die taaiheid voorbij te gaan. Het gaat mij om Nieuwsgierigheid, Verbinding en Creativiteit en het tonen van Lef. Het stellen van prikkelende vragen, éérst verbinding maken met mensen voordat je de inhoud induikt, creatief blijven (in oplossingen blijven denken) en bij dit alles lef tonen (“ik zeg later wel eventueel sorry”).
Beweging creëren bij digitale transformatievraagstukken
“Mobilee wordt gevraagd om te helpen bij digitale transformatievraagstukken, waarbij we beweging willen creëren. We hebben het erover dat plezier maken daarin heel bepalend is. Als je binnenkomt bij de organisatie, waar begin je dan als consultant, wat zijn de eerste stappen die je doorloopt?”
Sanne: Het begint met een mooie positieve eerste indruk als je start binnen een nieuwe opdracht. Ik vind het belangrijk om vanuit mijn eigen authenticiteit ergens binnen te stappen. Ik koppel dit ook meteen aan mijn persoonlijke missie om mij iedere dag in te zetten om met zoveel mogelijk mensen meer plezier te ervaren in het dagelijks werk. Mijn overtuiging is dat dit betere resultaten oplevert maar vooral een mooiere leefwereld!
Nadat de verbinding is gelegd, zijn mijn eerste stappen gericht op het ontdekken en zichtbaar maken van de richting waar het team of organisatie naartoe wil. Waar staan zij nu en waar wil men nu als eerste mee aan de slag? Om deze manier van denken te stimuleren organiseer ik altijd als eerste een “Kick-on-sessie” en leg ik daarbij de focus op het liefdevol organiseren van een vaste dialoogstructuur gekoppeld aan de gekozen richting.
“Kick-on-sessie in plaats van off want je stapt samen ergens op”
Het verschil maak je door goed aan te sluiten op het team, afdeling en organisatie waar je de opdracht gaat doen. Wat hebben zij nodig? Waar staan ze nu? En dan vooral doen. Neem de mensen mee door het voor te doen, vervolgens ga je het samen doen om het uiteindelijk zelf te doen.
Mieke: Mooi dat je dat zegt, Sanne, je eerste indruk en wat je uitstraalt is heel belangrijk. Ik merk vooral dat het mij ook helpt om nieuwsgierig te zijn en vragen te stellen, zodat je gaat begrijpen wat er speelt. Het helpt om binnen te stappen met een lach, daarmee breng je een energie mee die ontwapenend werkt. Wat ik ook vanaf de start doe, is heel transparant maken hoe ik te werk ga en hier veel over te communiceren. Foto’s maken tijdens de workshops, quotes van mensen verzamelen en deze ook delen zijn vaak een goede manier om te laten zien waar we staan. Ook kan het helpen om de verandering die je voor ogen hebt te visualiseren, bijvoorbeeld door een groeipad te hebben waarin de teams kunnen aangeven waar ze staan. Op basis van deze inzichten is heel inzichtelijk welke stappen nog genomen moeten worden.
“Het helpt mij om nieuwsgierig te zijn en vragen te stellen, zodat je gaat begrijpen wat er speelt.”
Lorraine: Ik ben het helemaal met Sanne en Mieke eens. Voor mij begint het bij jezelf, dus puur alleen al bij je eigen aanwezigheid in een organisatie en de houding die je hierbij aanneemt en het gedrag dat je toont. Het ergens binnenkomen – niet alleen bij de eerste keer als consultant, ook letterlijk elke keer dat je naar je werk en/of naar de opdracht gaat – en daarna door er te zijn, is elke keer een kans om iets van plezier uit te stralen. Groet mensen of nog simpeler: glimlach naar mensen. Wees benaderbaar. In MS Teams chat berichten begin ik een bericht steevast met “Goedemorgen!” of “Goedemiddag!” met een zon-icoontje erachter. Als het weer echt slecht is, gooi ik hier dan wel een regenwolk-icoontje achteraan. Dus geef zelf het goede voorbeeld in je eigen gedrag, Practice what you preach en Walk the Walk!
Het plezier maken kan je heel klein houden en je kunt het heel groot maken. Wat bij mij voorop staat is dat je eerst verbinding met mensen maakt – elke keer weer – voordat je naar de inhoud gaat. Ook bedenk ik altijd welk doel ik wil bereiken en houd ik altijd voor ogen wie ik voor mij heb, wie mijn doelgroep is. Daarop pas ik mijn werkwijze aan en zo ook hoe ik plezier inbreng.
Voorbeelden van samen plezier beleven
“Kunnen jullie een paar concrete voorbeelden geven in wat je doet als het gaat om plezier maken?”
Lorraine: Begin gewoon en houd het klein. Ik zorg ervoor dat mensen altijd eerst verbinding met elkaar en met mij maken, voordat we naar de inhoud gaan. Dus als ik een sessie hebt, zorg ik direct bij de start voor een (korte) activiteit, waardoor mensen kunnen landen in de sessie. Want voor jouw sessie waren ze ongetwijfeld ergens anders en iets anders aan het doen. Deze activiteit biedt je deelnemers de kans om zich eerst te ontspannen. Daarna kan je zorgen voor verbinding: verbinding met jou als facilitator, verbinding met de andere mensen in de sessie en verbinding met de inhoud hiervan. Je kunt dit een Check-In, IJsbreker of IJssmelter noemen. Hoe je het ook noemt, het zorgt voor het FUNdament voor de rest van je sessie. Ik pas dit in verschillende (werk)vormen toe. Een voorbeeld is iedereen de vraag stellen welke titel van een nummer, of een zin uit een bepaald nummer, de beste weergave is van hoe iemand zij zich op dat moment voelt. Bijvoorbeeld “de glimlach van een kind doet je beseffen dat je leeft”. Eventueel kan je nog om een nadere uitleg vragen; dit hoeft niet per se.
Meer nieuws over digitale transformatie lezen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Aan een langere sessie of zelfs een meerdaagse sessie zoals een Program Increment Planning Event, verbind ik vaak een thema. Deze relateer ik vaak aan de actualiteit, bijvoorbeeld “Frisse start” bij een sessie aan het begin van het nieuwe jaar. Aan dit thema kan je dan diverse werkvormen ophangen. Bijvoorbeeld een Retrospective, waarbij je metaforisch het nieuwe jaar (goede voornemens) en het oude jaar (terugkijkend naar wat goed ging en wat beter kan) toepast of een IJsbreker, waarbij je mensen vraagt om een foto te delen hoe ze Oud & Nieuw gevierd hebben. Als de sessies face-to-face zijn gebruik ik overigens liever zoveel mogelijk (zelfgemaakte) tekeningen op flip-overs dan van PowerPoint. Ook dit zorgt voor meer speelsheid!
Sanne: Waar het in de basis begint, is dat wij binnen Mobilee heel veel plezier maken met elkaar! Dit nemen we dan ook mee naar onze klanten. Wij delen veel kennis en ervaringen met leuke werkvormen.
Zo heb ik afgelopen periode een Project Start-Up van een groot project in de energiesector begeleid en hier heb ik drie creatieve werkvormen toegepast om nader kennis te maken. Door lekker M&M’s te eten, de verschillende teams te presenteren d.m.v. mooie getekende A0 Flips en de belangrijkste werkafspraken met elkaar te maken a.d.h.v. een getekende luchtballon die als metafoor wordt ingezet. Dit soort werkvormen zorgen er altijd voor dat je met plezier resultaten bereikt!
“Het M&M-kennismakingsspel houdt in dat je aan de hand van de kleuren van de M&M’s, een vraag stelt aan de ander en zo elkaar beter leert kennen”.
Mieke: Een voorbeeld wat ik laatst heb gedaan is het uitdelen van complimentenkaartjes. We hadden in de organisatie voor het eerst een planningsevent georganiseerd, waarin we de kwartaalplanningen van de teams op elkaar gingen afstemmen. We hebben toen aan iedereen complimentjes uitgedeeld ook om iedereen te bedanken voor zijn of haar bijdrage. Het mooie is dat dit meteen een grote lach op het gezicht geeft. Het zit vaak in hele kleine dingen waarin je het goede voorbeeld kan geven als het gaat om positieve energie en plezier.
Het allerbelangrijkste blijft authenticiteit. Bij elke opdracht die we doen is het de kunst dat je dicht bij jezelf blijft. Kies de aanpak die past bij jou als persoon, vertrouw op jezelf en stap naar voren vanuit wie jij bent. Onze klanten – en de opdrachten die zij ons toevertrouwen vragen om mensen die in zichzelf geloven en plezier hebben in het werk en vooral ook in het leven!
Consultants die jouw organisatie helpen bij het in beweging krijgen
De expertise die de consultants van Mobilee inbrengen binnen jouw organisatie is altijd gebaseerd op de basis (theorie, methodes en modellen) en vooral op de ervaring die zij hebben opgedaan binnen veel verschillende organisaties. Ieder project en iedere organisatie vraagt weer om een andere benadering. Plezier brengen is hierbij een uitgangspunt voor ieder traject.
Een consultant van Mobilee brengt plezier in ieder traject die hij of zij begeleidt, en zorgt dat plezier ook werkelijk tot leven komt. De energie die de consultant brengt zorgt voor beweging en overtreft hiermee resultaten. Wil je hier nu zelf mee aan de slag of kun je wel een frisse blik gebruiken bij jouw digitale transformatie?
